ŞEYH MERZUBAN-I VELİ HAZRETLERİ KİMDİR?

On üçüncü yüzyılda yaşamış Allah dostlarındandır. Asıl adı Mahmud'dur. Merzuban lakabı sınır muhafızı, hakim, padişah anlamlarına gelmektedir. Peygamber Efendimiz'in torunlarından olup, seyyittir. Anadolu'nun Türkleşmesi ve İslamlaşması döneminde, şeyhi Tâcül-Arifin Ebü'l-Vefa Hazretleri'nin manevi işaretiyle, on ikinci asır sonlarına doğru Buhara'dan Anadolu'ya gelmiştir.

Şeyh Mahmud Merzubân-ı Veli Hazretleri, Sivas ilinin Zara ilçesi yakınlarındaki Tekke köyüne yerleşerek halkı irşada başladı. Bu sırada pek çok kerametleri görüldü.

Anadolu Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykubad, doğuda bir sefere çıkarken, yolu üzerinde bulunan Zara'ya uğramış ve şeyh hazretleriyle görüşüp, onda fevkaladelikler görmüştür. O sırada Zara ilçesinin bulunduğu yerde "Zaro adında bir Ermeninin çiftliği vardı. Bu Ermeni, sultanı ağırlamak için ışığın yanmakta olduğunu farkeden Sultan Alaeddin Keykubad, Zaro Ağa'ya ışık yanan yerde köy olup olmadığını sordu. Ağa da:

"Köy yok efendim. Fakat orada sarhoş bir adam var. Civar köylerden avare toplayıp alem yapıyorlar. Bu yüzden zaman zaman bizi de rahatsız ediyorlar" dedi. Zeki bir kişi olan Alaeddin Keykubad, Ağa'nın bu sözlerinden şüphelenip:

"Ağa, öyleyse o sarhoşa içki göndermek gerek" dedi. Sabahleyin bir katır yükü içki yükleyip, ,askerleriyle şeyhe gönderdiler. Katır, şeyhin dergahına yaklaşınca, daha ileri gitmedi. Bunun üzerine içkiyi götüren asker, şeyhe gidip, sultanın kendisine içki gönderdiğini, fakat katır yorulduğu için getiremediğini, içkileri gelip kendisinin almasını söyledi.

Şeyh hazretleri askere:

"Sultanına selam söyle. Gönderdiği içkiler yağ bal olsun. Askerine yedirsin" dedi. Asker geri dönüp, olan bitenleri halka anlattı. Katırdaki yükler indirildi. Gerçekten de içkilerin yağ ve bal olduğu görüldü.

Alaeddin Keykubad, bu zatın büyük bir veli olduğunu anlayıp, gidip elini öptü ve hayır duasını aldı. Kendisine istediği kadar arazi vakfetti. Şeyh Mahmud Merzübân-ı Veli Hazretleri de bu arazilerin gelirleriyle medrese ve dergah kurdurup yüzlerce alim ve kamil insan yetiştirdi.